2024-03-19   1455     
توندوتیژیی جێندەریی - ئەنگل بۆلیغان
هاوژین زیبا
یاداشتی مرۆڤێکی ئەم سەردەمە کە رەگەزی (مێ)یە.
لە ناوچەیەکی سەر زەمین کە سرووشتی تا بڵێی جوان و حاڵی مرۆڤەکانی تابڵێی وێرانە، ئەم چەند دێڕە تاڵە لە راستی دەنووسم:
تا ئەم ساتە لە پێشکەوتنی زانست، شارستانیی، هەست و بیر و ئەقڵی مرۆڤایەتیی، لەگەڵ سەرجەم بیرو باوەڕ و تێگەیشتنە جیاوازەکانی کە لە دنیادا هەن و مرۆڤ بۆ رێکخستنی ژیانی خۆی و دەوروبەری هانایان بۆ دەبات، هێشتا ئێمە (ژنان) ئەو مرۆڤانەین کە بوونمان لەپشتی دیواری "نەبینراوی" شووشەیی کەلتوور، نەریت، باوەڕ و ئایینەکان و سیستەمی سیاسیی بەرێوەبردنی ژیانی گشتیی شار، شارۆچکە، گوند و هەر ئاوەدانییەکی کە مرۆڤی لێ دەژی دەڕووانین و بۆمان نییە میچ و دیوارە شووشەکان بشکێنین و راستییەکان ئاشکرا بکەین، چونکە بەتێگەیشتنی باوی ئێستای ئێرە
ئێمە
- کەم ئەقڵین
- زەعیفەین
- کێڵگەین، عەورەتین
- بە دووان یەکین
- چوار بۆ یەکین
- تاوانین
- تاوانباری تاوانی ئەویترین
- پێ لەسەر بە هەشتین
- دەرکراوی بەهەشتین
- سوتاوی ناو دۆزەخین
ئێمە
- بلووری شەرەفین
- ترسنۆکین
- چاو قایمین
- پۆڵاین
- شووشەین
- وەفادارین
- خیانەت کارین
- ناتوانین
- پاڵەوانین
- رەگەزی لاوازین
ئێمە
- بە هەستین
- بێ هەستین
- حەرام و بڤە و بێ ئارامین
- میهرەبانین
- جادووکارین
- کۆڵەکەی ماڵین
- بێ ماڵین
ئێمە
- “مودیر عامین”
- فەرمانبەری ناچارین
- تایبەت بە ماڵەوەین
- بەرپرسیارین
- خزمەتکارین/ چێشت لێنەرین، خاوێنکەرەوەین، میوان بەڕێکەرین
- بێکارین
- نابەرپرسیارین
- بەرپەرسی پەروەردەین
- کۆڵنەدەرین
- نمایش کارین
ئێمە
- موڵکین
- بێخاوەنین
- مایەی شەرمین
- عەیبەین
- شەرەفی هەمووانین
- هەڵدەبژێردرێین
- بێ ناسنامەین
- بێ شوناسین
- نازانین
ئێمە
- ماف نە ناسین
- بە داواکارین
- مرۆڤ نین
- یەکگرتوونین
- بێ رێکخراوین
- بێ ناوەڕۆکین
- هەر جەستەین
- رووکەشین
- هەڵە کارین
ئێمە
- هۆی تاوان بارین
- مایەی سەرلێشێوان و شوورەیین
- پرچمان درێژە
- قژ کورتین کوڕانیین
- مەمکمان هەیە
- سوڕی مانگانەمان هەیە
- دایکین
- پەرەوەردەکارین
- بێ دەسەڵاتین
- نەزۆکین
- جوانین، لیمۆی ئاڵین
- قەیرەین، گەڕاوەین، جوان نین، کۆنین نوێ نین
ئێمە
- هۆشیارین
- هۆشیار نین، شەیتان زەفەرمان پێ دەبات
- شەرەفی ئەوانین
- ناموسین
- داپۆشراوین
- لە درزی پەچەشەوە رووتین
- فریشتەین
- دەستی ئەهریمەن و کانگای جادووگەرین
- گەورەین
- بچووکین
ئێمە
- نیشتیمانین
- بێ نیشتیمانین
- پارێزەری کەلتورین
- تێکدەری کەلتورین
- بێ زمانین
- دەم بە هاوارین
- پیرۆزین
- بێزراوین
ئێمە
- بەڵاین
- هەوێنی شیعرین، چواردە ساڵین، کارمامزین
- هۆکاری جەنگین، شاخ لێڕوواوین
- نەفرەتلێکراوین
- هۆی رژانی خوێن و چارەسەری خوێنین
- منداڵی کەم ئەقڵین، گاه لیمۆی کاڵ و گاه لیمۆی کرچین
- گەنجین
- پیرین
- بوکین
- مێرد دارین
- بێوەژنین
- خراپەکارین
ئێمە
- ژنین، پێچەوانەی مەرد و نەبەردین
- نەزانین
- ئافرەتین
- خانمین
- بەنازین
- بە مەکر و دەمەوەر و ناشکورین
- خوشکانین
- پارێزراوین
- تاجی سەرین
- گوللەی ناو تفەنگین
- گۆڕی بێ ناوین
- خەیاڵی تێک شکاوین
- جنێوین، هۆی توڕەبوون و ئارامیین
- گڕی عەشقین
- بە کەڵهاتووین
- سوتووی ئاگری ناموسین
ئێمە
- خوێندەوارین
- نەخوێندەوارین
- ژیانین
- ژانین
- مەرگین
- ئاشووب و ئاگری بن کا و بەڵای ئاسمانین
- هەموو شتین، شادی ماڵ و کلیلی بەهەشتین
- هیچ نین، سفرین
ئێمە هەموو کەسین جگە لە خۆمان، ئێمە زۆر شتین جگە لە مرۆڤ.
ئێمە بە هۆکار و بە بێ هۆکار تاوانباری یەکەمین و کۆتایی ئەم ژیانەین.
ئەم هەموو پارادۆکس و گاڵتە جاڕییە، مووری ملوانکەی گەردنی ژیانی پڕ مەینەتی رۆژانەی ژنن لەم هەرێمەدا. کاتێک ژن قبوڵی نەکات ئەوا "دەم درێژ، بێ ئابڕوو، لادەر، بێخاوەن، فێمێنیست، حاشالێکراو، بێ دەروو و بێ کەسوکار و هتدە".
و سەرئەنجام لە پاش زنجیرەیەک ئەشکەنجەی سیستەماتیکی دەروونیی و فیزیکیی بێئەژمار کە بە نەریت قبوڵکراوە، دوور نییە بە کوشتن کۆتایی بێت!)
لە کاتێکدا هەموو ئەو ناوهێنان و تۆمەتانە جگە لە وەهمی پیرۆزکراو، قوڕاوی دواکەوتوویی، زەلکاوی دەبەنگیی، بێ بەهایی و پوچی ژیانیان، بێمانایی ئەقڵیەتی ژەنگ گرتووی باو هیچی دیکە نین.
زۆر بە سادەیی ژن مرۆڤە. پێویستە وەکو مرۆڤ مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت و قبوڵ بکرێت.
٨ مارس سیمبولی تێکۆشان و خەباتی نەبڕاوەی ژنانی تێکۆشەر و قوربانیدانە بۆ رێگای رزگاری ژن لە کۆت و بەندی هەزاران ساڵەی پیاوسالاریی.
٨ی مارس جەژنی نوقڵ بەخشینەوە و جلوبەرگی ئاڵوواڵا و هەڵپەڕکێ نییە لە ناو زەلکاوی خوێنی شەرەف و نەریتی ژەنگگرتوودا.
چەند کیلۆ مەترێک لەو دیوی سنوری باشوور، رۆژئاوای کوردستانە لەوێندەر، ژن ژیانە چاند وهونەر و دیرۆکە.
، رەگی رۆچووی درەختی زەیتوونە.
ژن سیمبولی تێکۆشانە، خەبات و کۆڵنەدانە.
ژن پارێزەری ژیانە، کار دەکات، خاوەن ماف و ئەرکە.
ژن هاوسەرۆک و بڕیاردەرەی ژیانە، بە یاسا و دەستوور پارێزراوە.
لە بری گۆڕی بێناو، ژن شەهیدی ئازادیی و رۆحی ژیانە…
ئەم دووبەشە لە هەمان نەتەوە و خاک و زمان، ئایا بۆ وایە، بۆچی دەبێت هێندە جیاواز بن؟!