کامیل عەبدولقادرو یادی هەڵەبجە
هیدایەت مەلا عەلی
2019-04-02 1210
١٦-٣-٢٠١٩ لە هەڵەبجە یادی ٣١ ساڵەی تاوانی کیمیابارانکردنی ئەو شارە بەڕێووە چو، لەم یادەدا وەزیری (کاروباری شەهیدان‌و ئەنفالکراوان) وتارێکی پێشکەش کرد، لەو وتارەدا سوپاسی (کۆماری ئیسلامی ئێرانی)کرد، کە ساڵی ١٩٨٨ لەکاتی کیمیابارانەکەدا بەهانای خەڵکی هەڵەبجەوە هاتووە.
لەم یادەدا (نەجمەدینی غوڵامی) کە یەکێک بوو لە بەشداربووەکانی چالاکییە هونەریەکان، بەتوندی ڕەخنەی لەوەزیری (کاروباری شەهیدان‌و ئەنفالکراوان) گرت کە سوپاسی (کۆماری ئیسلامی ئێرانی) دەکات، (نەجمەدینی غولامی) دەڵێت: وەزیری (شەهیدان‌و ئەنفالکراوان) کە باسی برینی هەڵەبجەی کرد بەڵام برینێکی دیکەی کولاندەوە، کە سوپاسی داگیرکارێکی کوردستان دەکات کە ملیۆنەها کورد بەدەستی ئەوان ئاوارەبون‌و شەهیدبوون، لەڕاستیدا پێویست ناکات لەهەڵەبجەوە سوپاسی داگیرکاری کوردستان بکەیت، ئەوە شتێکی نەشیاوە.
هەر لەدوای ڕەخنەکانی (نەجمەدینی غوڵامی) بە چەند خولەکێک ، (پارێزگاری هەڵەبجە) وەڵامی (نەجمەدینی غوڵامی) دایەوەو وتی: ئێمە وەکو پارێزگا و ئیدارەی هەڵەبجە دەنگی خۆمان دەخەینە پاڵ دەنگی بەڕێز (وەزیری کاروباری شەهیدان و ئەنفالکراوان)، کە بەڵێ سوپاسگوزاری (کۆماری ئیسلامی ئێرانین)، چونکە ئەگەر (کۆماری ئیسلامی ئێران) نەبووایە ئەوا ٥هەزار شەهیدمان دەبوون بە ١٠هەزار، ١٠ هەزار بریندارمان دەبوو بە ٢٠ هەزار، ٧٠ هەزار سڤیل ئاوارە و بێ نەوا دەبوون.
ئەوەی من لێرەدا دەمەوێت قسەی لەسەر بکەم، وتاری وەزیری(کاروباری شەهیدان و ئەنفالکراوان)و ڕەخنەی (نەجمەدینی غوڵامی) و وەڵامەکەی (پارێزگاری هەڵەبجە) نیە، بەڵکو نیشاندانی جەوهەر و سیمای ڕاستەقینەی فریووکارانەی (حکومەتی هەرێمی کوردستان) و حیزبە دەسەڵاتدارەکانە بەرانبەر خەڵکی هەڵەبجە بەگشتی و، قوربانیەکان و بەرکەوتووانی چەکی کیمیاییە بە تایبەتی، هەرچەندە بۆ مێژوو ئەبێت ئەوە تۆمار بکرێت کە (نەجمەدینی غوڵامی) بەوپەڕی ئازایەتی و لەجێگای خۆیدا بە ڕەخنەکانی نیشانەکەی پێکا.
هەمیشە دەسەڵاتداران و ئەوەی ناوی (حکومەتی هەرێمی کوردستانە) پەرچەکرداریان بۆ وەڵامدانەوەی هەر لێکەوتەیەکی سیاسی، کۆمەڵایەتی، ئابوری، ئەگەر هێندەی نوکی دەرزیەک کاریگەری بۆ پێگەی بەرژەوەندیخوازانەی دەسەڵاتەکەیان بووبێت کاتیان بەفیڕۆنەداوە، هەموو تواناکانی خۆیان بۆ ڕازیکردنی دڵی نەیارانی خەڵک و دۆستەکانی خۆیان دەخەنەگەڕ.
سەرنجبدەن، بەرانبەر چەند چرکەیەک ڕەخنەو قسەی (نەجمەدینی غوڵامی)، چۆن دوای چەند خولەکێک (پارێزگاری هەڵەبجە) دێتە دەست و، وەڵامی چەند ڕستەیەک لێدوانی ئەو هونەرمەندە دەداتەوە، هەمیشە دەسەڵاتە چینایەتیەکان بۆ بەرژەوەندییە جۆراوجۆرەکانیان ڕێگا بەبچوکترین دەریچەی پرسیار دروستکردن لەسەر بەرژەوەندییەکانیان نادەن.
سیستەم و دەسەڵاتە چینایەتیەکان ئینسان بۆ ئەوان بونەوەرێکە بۆ بەرهەمهێنان و قازانج دروستکردن، هەمیشە لەتای ترازووی ئەم سیستەمەدا، ئینسان داشی ناودامەی مەرامە ئابوری و سیاسی و کۆمەڵاتیەکانیانە، هەندێک جاریش سوتەمەنی شەڕەکانیان، بۆیە هەمیشە لەهاوکێشەیەکی پێچەوانەدا بەرژەوەندی دەبێتە چەقی هەڵوێست و، ئینسان دەبێتە کەرەستەیەکی بێبایەخ و بێنرخ.
سەرەڕای ئەوەی ٢٨ ساڵە سەرجەم بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی و قوربانیەکانی کیمیابارانی هەڵەبجە و دەوروبەری، سکاڵای دۆخی تەندروستی و پێداویستیەکانی ژیانیان ئەکەن، سەرەڕای ئەوەی تاکو ئیستا زیاتر لە ١٠٠ بەرکەوتووی چەکی کیمیایی ژیانیانلێسەنراوەتەوە، سەرەڕای ئەوەی هەموو کردەیەک و چالاکیەکی کۆمەڵایەتی ڕێگری گەورە لەبەردەم ئەم بریندارانەدا دروست دەکات، بەڵام تاکو ئیستاش ئەم دۆخە خراپە هەر وەک خۆی ماوە و بەرەو خراپتر هەڵدەکشێت.
لەبری وەڵامدانەوە بەداواکاری و بەهەند وەرگرتنی ژیان و باری تەندروستی قوربانیان و بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی، لە ڕیپۆرتاژێکدا گوێم لێ بوو بەرکەوتوویەک کە ئامێری هەناسەدان بەکاردەهێنێت دەڵێت: (قایمقامی هەڵەبجە) بەخاوەنی موەلیدە کارەباییەکانی وتووە هەر بەرکەوتوویەک ئەو ئامێرانە بەکار دەهێنێت (٣ ئەمپێر) کارەبایان وەک دیاری پێبدرێت، کاتێک کەسێک ئەم هەواڵە ئەبیستێت ئیتر ئەزانێت ئاستی بەرپرسیاریەتی و نائینسانی بوونی ئەم دەسەڵات و بەرپرسانە لەکوێدایە، (٣ ئەمپێر) کارەبا بەدیاری چ شوریەکی گەورەیە بۆ دەسەڵاتێک، ئاشی گەندەڵیەکەی ڕۆژانە ملیۆنەها دۆلار دەهاڕێتە ناو ئاشی کڕینی ئیرادەی خەڵک و کڵۆمدانی دەنگی ئازادییەوە.
ئەگەر لێرەدا بەشێوەیەکی تایبەت تر قسە لەسەر (کامیل عەبدولقادر) بکەین کە بۆتە سەلمێنەری قەڵای ناعەدالەتی دەسەڵات و هێمایەکی بەئیرادەی بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی، ئەوکاتە ناوەڕۆک و ئامانجی تەواوی ئەم وتارە بەرجەستەتر دەبێت، (کامیل عەبدولقادر) وەک سەرجەم بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی هەڵگری هەمان داواکاری و داخوازی ٢٨ ساڵی پێشووە و هیچ جیاوازییەکی نیە، بەڵام ئەو هۆکارەی جیاوازیەک دەخوڵقێنێت و ئەم دۆسییە ١٠٠% پێچەوانە دەکاتەوە، وەڵامدانەوەیە بە ڕەخنەکانی (نەجمەدینی غوڵامی) لە چەند خولەکێکداو، وەڵامنەدانەوەیە بە داواکاریەکانی (کامیل عەبدولقادر) لە زەمەنێکدا.
نزیک بە ٢٥ ڕۆژە هەوڵێکی فراوان هەیە بۆ ئەوەی (حکومەتی هەرێمی کوردستان) و دەسەڵادارانی کوردستان، وەڵام بە داواکاری و پێداویستیەکانی (کامیل عەبدولقادر) بدەنەوە کە لە ئێستادا لە وڵاتی (ئەڵمانیا)یە، سادەترین و ساکارترین داواکاری ئێستای (کامیل عەبدولقادر) پێدانی (فیزایە) بۆ ئەوەی هاوژین و مناڵەکانی سەردانی بکەن ، بەقەولی خۆی با بۆ دواساتەکانی ژیانی هاوژین و مناڵەکانی لەگەڵیبن، وەک چۆن لە دایک و باوکی و خوشک و برا مەحروم بووم، با لەکۆتاڕوانینم چاوم لە هاوژین و مناڵەکانم بێت.
لەم ٢٥ ڕۆژەدا هەزاران کۆمێنت، سەدان پۆست لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان، دەیان وتار و پەیام ، چاوپێکەوتن و ڕیپۆرتاژ لە چەندین کەناڵی تەلەفزیۆنی، پەیوەندی لەگەڵ چەندین بەرپرسی حکومی و حیزبی و پەرلەمانتار، بەڵام تاکو ئیستاش نەک وەڵامی داواکارییە سادە و سەرەتایی و ئینسانیەکەی (کامیل عەبدولقادر) نەدراوەتەوە، بەڵکو بەشێوەیەک لەلایەن (حکومەت و حیزبەوە) پەراوێز خراوە، وەک ئەوەی نە کەسێک هەبێت بەناوی (کامیل عەبدولقادرەوە)، نە هاوژین و ژمارەیەک منداڵیش دوای زیارتر لە ١٦ مانگ دابڕان بەتاسەوەن بۆ دیداری ئازیزێکیان.
کاتێک ڕۆدەچیتە ناو ئەم هاوکێشە پێچەوانە و دژی ئینسانیە، کاتێک بۆ وەڵامدانەوە بە چەند ڕستەیەکی ڕەخنەئامیزی هونەرمەندێک تەنها چەند خولەکێک بەسە بۆ ئەوەی کێرڤی سەبری دەسەڵاداران بەرزبێتەوە، بەڵام بۆ وەڵامدانەوە بە داخوازییەکی بەرکەوتوویەکی چەکی کیمیایی هەڵەبجە، کە هەموو شەوێک لە کەناڵە تەلەفزیۆنیەکانەوە هاوار و ناڵەی، هەندێک جاریش لەتاو حەسرەت و ئازار قسەی بۆ ناکرێت، فەرامۆش و پەراوێز دەخرێت، ئیتر ئەبێت بزانین ئەم (دەسەڵات و بەناو حکومەتە) چەند بەڵایەکی گەورەیە بەسەر شانی خەڵکی کوردستان بەگشتی و خەڵکی هەڵەبجەوە بەتایبەتی.
داوا لەسەرجەم خەڵکی ئازادیخواز و ئینساندۆست دەکەم، ئەو هەڵسوڕاوانەی خەمی دۆسیەی (ئەنفال و کیمییابارانیان) لە کۆڵناوە، هەوڵەکانمان چڕکەینەوە بۆ ئەوەی گوشارێکی زیاتر لەسەر دەسەڵات دابنێین، بۆ وەڵامدانەوە بەداواکارییەکانی سەرجەم بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی بەگشتی و (کامیل عەبدولقادر) بەتایبەتی.
ئەگەر دەسەڵاتداران هەڵەبجە وەک دوکانێک سەیر دەکەن و هەموو ١٦-٣ دەڕابەکەی بۆ فریوودان و بازرگانی هەڵدەدەنەوە، با ئیمە کاربکەین بۆ ئەوەی هەڵەبجە بکەین بە شارێک بۆ ژیان و دابینکردنی گوزەرانێکی هاوچەرخ بۆ دانیشتووانەکەی، تەندروستیەکی باش بۆ بریندارە جەستەی و دەرونیەکانیان بگێڕینەوە.
هیدایەت مەلا عەلی
١-٤-٢٠١٩