بوون بە وەزیر بەرپرسیارەتیەکی گەورەی کۆمەڵایەتی و ئەخلاقی و نیشتیمانیە. هێمای چوونە ناو دونیایەکی هەستیارو فرە رەهەندی ئیداری و پیشەیی و ئەخلاقیە.
وەزیربوون یا هەر بەرپرسیارەتیەکی ئیداری ، حکومی، کۆمەڵایەتی و ئایینی، هەڵپەو پەلەقاژەی دەسکەوت و لێکەوتەو بەرکەوتە خۆقەڵەوکردن و دەوڵەمەندی و کۆمپانیاگەری و بەرتیل و بەرتیل خواردن و دروست کردنی دونیایەکی گەندەڵ و بڵاوکردنەوەی فەسادی ئیداریو وێران کردنی کۆمەڵگا نیە.
وەزیر بوون هەڵگرتنی کۆمەڵە ئەرکێکی قورس و هەستیاری کۆمەڵگاو ئەو بەشەی حکومەتە دەخرێتە سەر شانی ئەو کەسەی کراوەتە وەزیر. هەروەک وەرگرتنی پۆستی وەزیر قەبوڵ کردن و قایل بوونە بەو ئەرک و بەرپرسیارەتیەی دەخرێتە سەر شانی ئەو بکەرەی دەکرێتە وەزیر.
ماهیەتی بوون بە وەزیر پڕ ماناتە دەلالەت و فرە رەهەندە. بەوەی ئەو کەسەی ئەم ئەرکە وەردەگرێ، خاوەنی کۆمەڵێک شیان و توانست و لێوەشاوەیی ئیداری و پیشەییە بۆ ڕاپەڕاندنی کاروباری ئەو بەش و کەرتەی، حکومەت و لایەنی پەیوەندیدار و لایەنی سیاسی بۆ دیاری دەکات.
بوون بە وەزیر وەرگرتنی شوناسی نوێ و تۆڕهەڵدانی شوناسی دوێنێ و فرۆشتنەوەی فەخرو فیز لێدان نیە بەسەر کۆمەڵگاوە. پاوان کردنی ئاوەڵناوی “ جەنابی وەزیر” نیە.
وەزیربوون ئامانج و گەیشتن بە یۆتۆپیاو بە واقع کردنی خەون و خەیاڵ و چاوچنۆکی و مسۆگەر کردنی دەسکەوتی گەورە و زامن کردنی گوزەران و ئاییندەی چەورو پڕلە ئیمتیازات و دامەزراندنی کۆمپانیای سێبەرو دەست تێکەڵ کردن لەگەڵ سەرمایەدارو گەندەڵ کردنی وەزارەت و حکومەت و سوک و چروک کردنی پلەی وەزیفی و حکومەت نیە.
وەرگرتنی ئەرک و بەرپرسیارەتیەکان لە دونیای پێشکەوتوو وابەستەو گرێدراوی کۆمەڵە مەرجێکی ئیداری و پیشەیین. ئەو کەسەی رازی دەبێ بەرپرسیارەتی وەزارەتێک وەرگرێ دەبێ لەو ماوەیەی لە ئەرکدابووە توانیبێتی کێشەو کۆسپ و تەنگوچەڵەمەکانی ئەو بەشەی کۆمەڵگا بە شێوەیەکی کارو رێژەیی چارەسەر بکات. گەرەکە چارەسەری ریشەیی نەک پینەوپەڕۆ بۆ کێشەو ئاستەنگە کەڵەکەبووەکان بدۆزێتەوەو پرس و راوێژ بە کەسانی ئەکادێمی شارەزاو پسپۆڕ خاوەن ئەزمونەوە بکات.
سپاردنی بەرپرسیارەتی وەزارەت بە یەکێک لە لایەن حزب یا هەر لایەنێکەوە بێت، وێنای ئەو برواو متمانەیەیە لایەنی پەیوەندیدار بەم کەسەوە هەیەتی. لە بەرامبەریشدا کەسی راسپێردراو دەبێ لە ئاستی برواو متمانەکەدا بێت و توانای ئیدارەدان و هەڵسوڕاندنی کاروبارەکانی پەیوەست بە وەزارەتی هەبێت و ئەم متمانەیە نەدۆڕێنێت و بە دڵسۆزی و ڕاستگۆیی و دەسپاکیەوە خزمەت بە کۆمەڵگاوە بکات.
وەزیر و وەزارەت لە دونیای پێشکەوتوو وەک دووانەیەکی ئیداری بەردەوام لە ژێر چاودێری مێدیایەکی وردبین و رەخنەگر دان و بچووکترین هەڵەی وەزیرو وەزارەت دەخرێتە ژێر چەقۆی نەشتەرگەری و لێکۆڵینەوەو هەڵسەنگاندن و سزاداندا.
زیاد لە مەش پێویستە وەزیر هەڵگری بەرچاوروونی و شارەزایی و هۆشیاریەکی باشی ستراکتۆرو کونج و کەلەبەرەکانی کۆمەڵگاو ئاستی چاوەروانیەکان بێت و پۆستی وەزارەت نەکا بە دەسکەڵایەک و ئامرازێک بۆ خۆ دەوڵەمەند کردن و هەڵتەکاندنی بونیادی کۆمەڵگاو ئاڵۆزی و سەرگەردانی و پاشاگەردانی کۆمەڵگا بەرهەم نەهێنێت.
هەروەک نابێت بە هیچ شێوەیەک خۆی لێ بگۆڕێ و وابزانێ لە ئاسمانەوە بەربووەتە خوارەوەو خەڵکانی ژێر دەستە ناچارن کڕنۆشی بۆ بەرن و بە چاوێکی کەم سەیریان بکات و ناز بکات بەسەر کۆمەڵگاوە.
“جەنابی جەنابان” دەبێ خۆی لەو گرێ دەروونیەی خۆبەگەورەزانین و خۆپەرەستی رزگار بکات و دەرک بە هەستیاری بەرپرسیارەتیەکەوە بکات و چاوی لەوە نەبێ لە کاتی دەرچوون و سەردانی کردنی شوێنێک دەرزەنێک ئۆتۆمبێل بە دوایەوە بن و ترافیک لایتی ناو شارەکانیشی بخرێتە خزمەت “ جەنابیانەوە” و باڵندەکانی ئاسمانیش لە کاتی رەت بوونی جەنابیان کڕنۆشی بۆ بەرن.
ئەو رۆژەی چووم بۆ پیرۆزبایی کردن لە “ جەنابی وەزیر” نازانم چۆن بوو چەند بیرۆکەیەکم بۆ ریفۆڕم و گۆرانکاری و دروست کردنی تێگەیشتنێکی نوێ لە بواری (…..) خستە بەردەم “ جەنابی وەزیر”ەوە. مەبەستی من هیچ حەزوخولیایەکی شەخسی نەبوو و چاویشم لەوە نەبوو دەستخۆشیم لێ بکات و دوارۆژ بە پۆستێکی ئیداری بمخزێنێتە ناو وەزارەت و ببم بە بەشێک لەو دونیا تایبەتە لە قالبدراوە خەیاڵیاوەی ئەوەوە.
دوای چارەگە سعاتێک قسەکردن، تەنیا ڕستەیەک بە بێ هیچ پرسیارکردن و داواکاری رون کردنەوە لەمن، لە دەمی جەنابی خاوەن شکۆ دەرچوو ئەمە بوو:
“ بەرنامەمان زۆرە بۆ (………).
هەڵبەت نە لە بیرۆکەکانی من تێگەیشت و نە باسی بەرنامەکانی ( شەخسی خۆیشی) کرد. دوایی دەرکەوت بەرنامەکان زۆر “شەخسی “بوون.
ئەو رۆژە گومانم نەما لەوەی :
زۆر کەسی نەشیاو لە شوێنی زۆر شیاون و نە بایەو نە باران.
ئەم برادەرە دوای چوارساڵ و شتێک لەو وەزارەتە مایەوەو ئەوەی دوای ئەم ماوەیە لە دوای خۆی بەجێی هێشت، وێرانەیەک بوو بە تەواو مانا.
چیرۆکی جەنابی وەزیر لێرەدا کۆتایی نەهات و ئەو بە قودرەتی قادر ئەرکێکی قورستر و هەستیارتر و گەورەتری پێ سپێردراو ئەم حیکایەتە هێشتا بە هەموو رەهەندە تراژێدیاکانیەوە بەردەوامی هەیەو وێنای واقع و جیهانێک دەکات، تا زیاتر لێی ورد دەبیەوە خەفەتبارتر دەردەکەوێ و نائومێدترت دەکات.