کێشەکە لەوەدایە ، بێ ئاگاداریی خۆمان ، یەکتری کۆنتڕۆڵ ئەکەین ..

بۆ نمونە لە کۆڵانێکا ، ماڵێک خانووەکەی ئەڕوخێنێ و ..بە دیزاینی نوێ خانوویەک دروست ئەکات .. ئەمە وا لە هەموو ماڵەکانی کۆڵانەکە ئەکا بکەونە ژێر کۆنتڕۆڵی ئەو ماڵەوە و ..پرسیارێکیان لە لا دروست بێ : ( بۆچی ئێمەیش وەکو ئەو نەکەین ؟  ) ..

تۆ دەچیتە پێشانگای کتێب ، ناچاریت لە ژێر کونتڕۆڵی ئەوانەی چواردەورتا ، هەستیت کتێب بکڕیت یان بە لایەنی کەمەوە وەک نووسەر یان خوێنەر هەڵس و کەوت بکەیت ، قەت بینیوتە کەسێک لە پێشانگای کتێبا بنەڕێنێ ، یان جنێو بدات یان ڕا بکات ؟ لەگەڵ ئەوەیشدا زۆرینەیان نە نووسەرن و نە خوێنەر ..

ئەم کۆنتڕۆڵکردنە ناڕاستەوخۆیە ، لە کۆنتڕۆڵکردنی ڕاستەوخۆ ، کە کەسێک بە هێز یان قسە دێتە سەر هێڵی ژیانت ، ئازار بەخشترە ..چونکە کونتڕۆڵی ناڕاستەوخۆ ناچارت ئەکات خۆت بگەڕێی بۆ کەسانێک کە کونتڕۆڵت بکەن .. ڕیکلام یەکێکە لەو هێزە ناڕاستەوخۆیەی بەردەوام وا دەکات مرۆڤەکان وەک خۆیان نەژین و ..پۆڵێنیان ئەکات و ..پلە و پایە و کاڵاکانیان بە سەردا دابەش ئەکا ، ئەمەیه بە مێگەلکردنی یان بە سەربازگاکردنی کۆمەڵگا ، کە بێ ئاگای خۆت بوویتە سەربازی بیر وباوەڕ و کاڵایەک کە ڕەنگە خۆت وەک خۆت ساڵەهای ساڵ دژی بوو بیت .. شەڕ و ئاشتبوونەوە و ڕق و خۆشەویستی و هەموو ڕووداوەکان ، کۆنتڕۆڵکاری دوور و نزیکن و ..یاری بە مرۆڤەکان ئەکەن ..

ئەوەی ئازار بەخشە ، زۆرینەی ژیانمان ( بە ئاگا و بە بێ ئاگاداریی خۆمان ) وەک ئەوەی خۆمان ئەمانەوێ ، ناژین ..بەڵکو وەک ئەوەی ئەوانەی چواردەورمان ئەیانەوێ ئەژین ..

ئەمە پێی ئەووترێ فەلسەفەی مێگەل ..

تەماشا ئەکەی زۆرینەی سەر خوانەکە ، برسییان نییە و .. لە ژێر کاریگەریی ئەوانی تردا ، دادەنیشن و خواردن ئەخۆن ..زۆرینە حەزیان لە سەیران و سەفەر و میوانداریی نییە ، بەڵام بە هۆی کۆنتڕۆڵی ئەوانی ترەوە ، بەشدارن ..

زۆرینە کۆیلە نین ، بەڵام کاتێ سیستمی کۆیلەکردن دەبێتە فەرمانڕەوا ، هەمووان وەک یاسایەک پەیڕەوی لێ دەکەن و ..مافەکان و داهاتوو و هەموو ژیانیانی تێدا خەسار ئەکەن..

تەماشای ئەوانە بکە کە هەڵئەپەڕن ، زۆرینەیان خەمبارن ، چونکە خواستی خۆیان نییه و لە ژێر کۆنتڕۆڵدان ..

وای لێ دێت ، مرۆڤەکان هەموویان لە یەکتر بچن ، لە تەوەرە گشتیەکاندا هیچ جیاوازییەک نەبێ ، ئەمەیش وا دەکات بەڕێوەبردنی کۆمەڵگایەکی سەد ملیۆن کەسیی وەک

 بەڕێوەبردنی یەک کەس وابێ ، تەنانەت ئاسانتریش بێ ، چونکە تۆ بتەوێ کەسێک کۆنتڕۆڵ بکەیت ، کاردانەوەی ئەبێ ، بەڵام کاتێ بتەوێ سەد ملیۆن کەس کۆنتڕۆڵ بکەی ، هەمووان بێکاردانەوە ئەبن ، یان ڕاستتر هەر یەکەی چاوەڕێی کاردانەوەی ئەوانی تر ئەکات و ئەڵێ بۆچی من ببم بە سووری بەرلەشکر !؟ .. لە کۆتاییدا دۆخەکە بە بێ کاردانەوە تێدەپەڕێ ، ئەوەیش کارەساتە گەورەکەیە کە تیایدا تەنانەت نیشتمانی تێدا دەفرۆشرێ بە بێ کاردانەوەی هاونیشتمانیان .

تەنانەت خێزانەکان ، زۆرینەیان  بە خواستی خۆیان دروست نەکراون ، لە ژێر پاڵەپەستۆی کۆمەڵگادا و بە بیستنی هەندێ زەنگی ترسناک وەک زەنگی تەنیایی و بەجێهێشتنی شەمەندەرەکە و قەیرە بوون و پەڕاوێزکەوتن و ئەم جۆرە دروشمە کۆنتڕۆڵکارانەدا دروست بوون ..

ڕەنگە ئینسان لە هەموو تەمەنیدا ، یەک جاریش بە خواستی خۆی نەژیابێ ، تێکڕای ڕۆژەکانی ..تێکڕای بژاردەکانی ، هی خۆی نین ..ئیتر ئەم دۆخە یان لە سەدا سەد کۆنتڕۆڵکراوە یان کەمتر ..گرنگ ئەوەیە خەڵکانێک بەردەوام لەناوەندی بڕیاردانیدان و ..ئەیکەن بە کەسێکی تر و .. وای لێ دەکەن وەک خۆی نەژی ..

ئەم دۆخە ، گەیشتۆتە ئەوەی فەیلەسوفێکی وەک جان پۆڵ سارتەر بڵێت : مردنی باوکم زۆر باش بوو بۆم ..

یان سامۆئێل پیکێت ساڵەهای ساڵ قسە لەگەڵ هیچ کەسێکدا نەکات و ..توشی نامۆبوون بێت کە پاشان بە شێت یان چەپێنراو یان ئاڵۆزیی دەروونی پێناسە کرا ..لە کاتێکدا تەنانەت تەنیاییش لەو کۆنتڕۆڵکارییە ڕزگارت ناکا و .. دوور بە دوور ، کۆنتڕۆڵی وەهمی دێت و نەخشەکانت بۆ ئەگۆڕن ، یان بە لایەنی کەمەوە هەستی ئەوەت لەلا دروست ئەکەن کە تۆ کەسێکی باش نیت و کۆمەڵگا و داب و نەریتت بە لاوە ناوە .. وەک بیریارێک ئەڵێت تەنانەت دوورکەوتنەوە لە سیاسەتیش ، جۆرێکە لە سیاسەت ..!