سیناریۆکانی بەردەم پێکھێنانی کابینەی دەھەمی حکومەتی ھەرێمی کوردستان چین؟

نەوزادی موهەندیس
  2024-10-21     251

  لە سایەی ڕاگەیاندنی ئەنجامی بەرایی ھەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەڕلەمانی کوردستان لەلایەن کۆمسیۆنی باڵای ھەڵبژاردنەکانی عێراقەوە لە ڕێکەوەتی ٢١/١٠/٢٠٢٤دا..کە ئەنجامی ژمارەی دەنگ و کورسیەکانی لایەنەکانی ئاشکراکرد کە بەم شێوەیە بوون کە کۆی گشتیان ١٠٠ کورسیە:
١.    پارتی                       ٣٩ کورسی
٢.    یەکێتی                     ٢٣ کورسی
٣.    نەوەی نوێ                     ١٥ کورسی
٤.    یەکگرتوو                     ٧ کورسی
٥.    ھەڵوێست                     ٤ کورسی
٦.    کۆمەڵ                         ٣ کورسی
٧.    بەرەی گەل                     ٢ کورسی
٨.    گۆڕان                         ١ کورسی
٩.    ھاوپەیمانی                     ١ کورسی
١٠.    کۆتای مەسیحی و تورکومان             ٥ کورسی

•    سیناریۆکانی پێکھێنانی کابینەی دەھەمی حکومەتی ھەرێمی کوردستان بەم شێوەیە دەبن،بەو مەرجەی ھەر لایەکی براوە بتوانێت (( ٥٠+١ )) کورسی کۆبکاتەوە:
١.    پارتی + یەکێتی + کۆتاکان =٦٧ کورسی   (( ئاسایی و ئاسان دەتوانرێت کۆبکرێتەوە))
٢.    پارتی+ نەوەی نوێ + ٣ کۆتا =  ٥٧ کورسی (( ئاسایی و ئاسان دەتوانرێت کۆبکرێتەوە))
٣.    پارتی + ( یەکگرتوو+کۆمەڵ+ھەڵوێست+بەرەی گەل+ گۆڕان+ھاوپەیمانی + ٣ کۆتا) = ٦٠ کورسی (( سەختە و بەگران کۆدەکرێنەوە))
٤.    یەکێتی+٢کۆتا+(نەوەی نوێ +یەکگرتوو+کۆمەڵ+ھەڵوێست+بەرەی گەل+گۆڕان+ھاوپەیمانی ) = ٥٨ کورسی (( سەختە کۆبکرێنەوە))
•    بەم شێوەیە، لەو ٤ سیناریۆیەی سەرەوە کە دەتوانرێت ٥١ کورسی بەرەو سەرەوە کۆبکرێتەوە بۆ پێکھێنانی کابینەی دەھەمی حکومەتی ھەرێمی کوردستان ،ئاسانترین و سەرکەوتووترینیان بریتیە لە سیناریۆی یەکەم (( پارتی+یەکێتی+کۆتاکان = ٦٧ کورسی))
•    بەم شێوەیە دەردەکەوێت کە قەدەری ((یەکێتی و پارتی)) پێکەوەن و دەتوانن کابینەی حکومەتی ھەرێم پێکبێنن، وھەردوولا بەبێ ئەویتر ناتوانن حکومەتێکی سەرکەوتوو پێکبێنن، و دەسەڵاتی ڕەھایان ھەبێت لەسەرتاسەری ھەرێمدا. لەلایەکی تریشەوە گەر ھەردوولایان بتوانن چەند لایەنێکی دەرەوەی خۆیان بەشداری پێبکەن لە حکومەتەکەدا ئەوا بۆخۆیان و کابینەکەش کارێکی باش دەبێت و پشتگیری و پشتیوانی زیاتریان بۆ دروست دەبێت لەڕووی جەماوەریەوە،بەپێچەوانەوە کارێکی عەقڵانی نابێت. جا بۆ سەرکەوتنی ئەم سیناریۆیە گەرەکە پارتی و یەکێتی دوور لە دەمارگیری و توندڕەوی و دوور لەتای ھەڵمەتی ھەڵبژاردن گفتوگۆیەکی جدی و کوردانە و خەمخۆرانە بگرنە بەر بۆ پێکھێنانی کابینە حکومیەکە بە زووترین کات،لەبەر ئەم ھۆکارانەی لای خوارەوە:
١.    بارودۆخی سیاسی و ئەمنی و ئابوری ھەرێم و عێراق و ناوچەکە لەحاڵەتێکی ناجێگرو مەترسیداردایە و پێویست دەکات حکومەتی ھەرێم بەزوویی دەستبەکاربێت.
٢.    ساڵی ٢٠٢٥ ھەڵبژاردنی پەڕلەمانی عێراقە و گەرەکە ھەموان خۆیان ئامادەبکەن بۆ ئەو ھەڵبژاردنە.
•    تێبینیەکان لەسەر ئەنجامی ھەڵبژاردنەکە:
١.    پارتی : دەنگ و کورسی لەھەرێمی کوردستان کەمکردوە بەبەراوورد بەساڵی ٢٠٢١.
٢.    یەکێتی : دەنگ و کورسیەکانی زیادیکردوە لەھەرێمی کوردستان.
٣.    نەوەی نوێ : بە ڕێژە و دەنگێکی گەورە دەنگ و کورسیەکانی زیادی کردوە.کە چاوەڕوانکراو نەبوو.
٤.    یەکگرتووی ئیسلامی و کۆمەڵی دادگەری: وەکو خۆیان ماونەتەوە و سەروو خواریان کردوە بەبەراوورد بە ساڵی ٢٠٢١.
٥.    ڕەوتی ھەڵویسَت : وەکو ھێزێکی نوێ دەنگی باشی ھێناوە و ھەرئەوەندەی لێچاوەڕوان دەکرا.
٦.    بەرەی گەل:  دەنگی کەمی ھێناوە و خۆیان و لایەنەکانی تریش چاوەڕوانی ئەوە نەبوون.
٧.    بزوتنەوەی گۆڕان: بەھۆی بارودۆخی ناوخۆیان ،ھەرئەوەندەیان لێ چاوەڕوان دەکرا.
٨.    تاڕادەیەکی باش پڕۆسەکە سەرکەوتوو و بێ کێشە و دوور لە ساختەکاری ساڵانی پێشوو بەڕێوە چووە.
٩.     یەکگرتووی ئیسلامی:  ڕەنگە ھەر بەشداری کابینە حکومیەکە نەکات.
١٠.    گەر ھەموو ھێزەکانی دەرەوەی پارتی و یەکێتی ،بەرەیەکی ئۆپۆزسیۆن پێکەوەبنێن((کە زۆر زەحمەتە لەناوخۆیاندا ڕێکبکەون))،ئەوا تەنھا  ٣٣ کورسیان دەبێت کە ناتوانن ڕێگریبکەن لەبەردەم کابینە حکومیەکەدا و زۆرینەی ((پارتی و یەکێتی و کۆتاکان کە ٦٧ کورسین)).
١١.    بەداخەوە جەماوەریش کە ٢٨% نەچوون بۆ دەنگدان و بایکۆتیان کردوە،کە ڕەنگە گەر ڕێژەی دەنگدان لەسەروو ٧٢% بوایە گۆڕانکاری گەورەتریش ڕوویبدایە.کە ئەم ھەڵویستەی جەماوەر لەلایەک بێ ھەڵوێستیە لەبەرامبەر دەسەڵات و خواستی گۆڕانکاریدا و لەلایەکیش نیشانەی بێ ئومێدی وناھوشیاریانە بەمەترسی و لێکەوتەکانی نەچوونیان بۆ دەنگدان. بەداخەوە دەرکەوت کە تاکی کورد تەنھا ھوشیارە بۆ بەرژەوەندیە کەسیەکانی خۆی نەک بەرژەوەندیە گشتیەکانی گەل و نیشتیمان.
•    لەکۆتایدا ،ھەرێمی کوردستان لەم پڕۆسەیەدا سەرکەوتووی گەورە و یەکەم بوو،چونکە شەرعیەتی گەڕاندەوە بۆ پەڕلەمان و حکومەتی ماوەبەسەرچوو،کە ئەمەش دەسکەوتێکی گەورەیە بۆ ھەموان بەبێ جیاوازی..کەواتە  لە کۆتایدا ھەرێم و کورد و کوردستان سەرکەوتن.

 

وتاری زیاتر

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×