وڵات بریندارە !
فوئاد سدیق
2021-07-14 691
ئەو دۆخەی بەسەر یەكێتی و بەسەر سلێمانیدا
هاتووە، دڵنیام تەواوی خەڵكی سلێمانی نیگەرانە، نیگەرانە لەوەی نازانن ئایندەی ئەو
شارە بەرەو كوێ دەڕوات؟ نازانن كێشەكان بە ئاشتی یان بە رێگای چەك كۆتایی دێت.
نازانن هاوكێشە سیاسییەكان چۆنن، كامیان لەكام بەرەیەو كامیان لە كامە بەرەی
ترە(هەندێك ئاڵۆزە). نازانن، ئەم كێشەیە كورتخایەنە، یان سەر هەڵدەگرێت بۆ زۆر
گرفتی دیكەو، چارەسەركردنی ئاسان نییە. نازانن ئاخۆ ئەم ململانێیە پێویست بوو بكرێت یان دەبوو بە رێگای تر
چارەسەر بكرابایە؟. ئایا لە توانادا هەبوو بە رێگای دیكە بكرایە؟ هەر دەبوو ئەمە
روویدابایە یان نا پێویستی نەدەكرد؟ لەماوەی چەند ساڵی رابردوودا خزمەتكردنی خەڵكی
سلێمانی بەپێی پێویست بووە؟ یان شتێكی ئەوتۆی بۆ نەكراوە شایانی باس بێت؟ ئەی
بەهۆی ئەم ململانێیەوە خزمەتكردنەكە باشتر دەبێت یان خراپتر؟
ئەمانەو دەیان پرسیاری دیكەی تەمومژاوی لە بیركردنەوەی هەر هاووڵاتیەكی سلێمانی و
ئینجا تەواوی خەڵكی هەرێمی كوردستان هەن،
بەڵام وەڵامی هەر تاكێكی ئەم كوردستانە رەنگە بە جۆرێكی جیاوازتر لەوانی دیكە بێت.
وەك چۆن روخساری هەر یەكێكمان لەویدیكە جیاوازترە، ئاوەها وەڵامەكانیش
جیاوازترن. ئەمە تا ئێرە ئاساییە، ئەوەی
بەلای منەوە ئاسایی نییە ، ئەوە نزیكەی هەفتەیەكە ئەم گرفتە ئڵۆزە دروستبووە، كەچی
نوخبەی رووناكبیری ئەم شارە تا ئێستا یەك ورتەیان لێ نەهاتۆتە دەر. بە حیساب
سلێمانی شاری رۆشنبیرانە!!، كەچی یەك
هەڵوێستیان نییە نە بە باش نە بە خراپ. كورد دەڵێت: كردەی پەشیمانی باشترە لە
نەكردەی پەشیمانی. دەبوو ئەوانەی بە رۆشنبیر دادەنرێن با لە پەنجەی دەستیش تێپەڕ
نەبن(چونكە مەبەستم راگەیاندنكارو نووسەر نییە)خۆ دەبوو ئەو چەند كەسە هەڵوێستێكی
روونیان لەسەر ئەو دۆخە سیاسییە هەبوایە كە پەیوەندی بە چارەنووسی ئێستاو داهاتووی
سلێمانییەوەیە. رۆشنبیر لە كات و ساتی قەیران
و تەنگانەكاندا پێویستە دەربكەوێت، نەك لە كاتی ئاسایی و شێنەییدا.
ریمۆن ئارۆن كاتێك وازی لە حیزبی كۆمۆنیستی
هێنا ، دیگۆل ساڵی ١٩٤٧ پارتی (دیگۆل)ی دامەزراندو(ریمۆن ئارۆن)یش لەژێر كاریگەری
هاوڕێ دیگۆلییە بەناوبانگەكەیدا (ئەندرێ مارلۆ) پەیوەندی بە ریزەكانی ئەو حیزبەوە
كرد. ئیتر بووە هاوڕێ و دۆستی دیگۆل. ئیتر پەیوەندی ریمۆن ئارۆن و سارتەر بە توندی
تێكچوو، هەر یەكەشیان لە بەرەیەكی دژ بە یەكتری خۆیان بینییەوە، سارەتەر لەگەڵ
كۆمۆنیزم و ریمۆن ئارۆنیش لەگەڵ كاپیتالیزم. ئەم ناكۆكییە گەیشتە سەر شەقامی
پاریسیش. ئەلبێر كامۆش ، ساڵی ١٩٤٨
پەیوەندی بە حیزبی كۆمۆنیستەوە نەما، ئیتر كامۆش پەیوەندی لەگەڵ سارتەر
تێكچوو.بەتایبەتی دوای چاپكردنی مرۆڤی یاخی ، سارتەر بە توندی وەڵامی ئەو كتێبەی
دایەوە، ئیتر نێوانیان بە تەواوی تێكچوو. هەموو ئەمانە پەیوەندی بە رووداوە
سیاسییەكانی ناو فەرەنساوە هەبوو، ئەگینا ریمۆن ئارۆن تا لە ئەڵمانیاش خوێندنی تەواو كردو گەڕایەوە
فەرەنسا، زۆر دۆستی سارتەر بوو، هەڵوێستە فیكری و سیاسییەكان كردنی بە دوژمنی
یەكتری. ئەلبێر كامۆش بە هەمانشێوە. ئەمانەو دەیان رووداوو بەسەرهاتی دیكەی گەورە هەن، كە وایانكردووە،
رۆشنبیران هەڵوێستی جیاواز لەسەر رووداوەكان وەرگرن و ،قسەی خۆیان بكەن. كەچی
ئەوەتا لەم سلێمانییەی كە بە حساب شاری رۆشنبیرانە!!، یەك كەس یەك هەڵوێستی روون
نا ، بەڵكو تاریكیشی نییە!. نازانین ئەمانە لە كوێن؟. ئەی بۆچی لە كاتی شێنەییدا
دەفەلسەفێنن؟ تەڕو وشك بەیەكەوە دەسووتێنن. ئێستا توانای ئەوەیان نییە یەك هەنگاوی بچووكیش بهاوێن. باسی یەكێتی
نووسەران ناكەم، كە بە راستی زۆر پووت و چرووك و بوودەڵە دەرچوو، هەزار خۆزگەمان
بەو یەكێتی نووسەرانەی سەردەمی بەعس كە دكتۆر عیزەدین مستەفا رەسوول و محەمەدی
مەلا كەریم سەرۆكایەتیان دەكرد، هەزار
خۆزگەمان بەو كۆری زانیارییەی لە سەردەمی بەعس هەبوو كە محەمەدی مەلا كەریم و مەلا
شوكرو كەمال مەزهەرو مەلا جەمیل رۆژبەیانی و چەندین قەڵەمی دیكەی بە توانا كاریان
لەسەر وشەو زمانی شیرینی كوردی دەكرد. ئێستا كەس نازانێ كۆڕی زانیاری هەر هەیە،
خەڵكێكی بێ توانا، نەشارەزا لە زمان، بە بڕوانامەی ساختەوە، خۆیان تێدا ئاخنیوە،
بە داخەوە، هەموو پێوەرەكان سەراوژێر كراونەتەوە، هەموو بەهاكان، ناشیرینتر كراون،
بەرژەوەندییەكان وەك سەگی هاریان لێهاتووە، وەك مۆنتیسكیۆ دەڵێت ئامادەن لەپێناو
لێكردنەوەی سێوێك ، هەموو درەختەكە ببڕنەوە. ئەرێ ئەم دۆخە بۆ وای لێهاتووە؟!.