ترس و قەیران و تەنگژەو دەرهاوێشتەکانی بۆ ئینسانەکانی ئەم بەشە لە جیهان، فۆڕمی شوناسێکی پێوەلکێنراوی وەرگرتووە و بە جۆرێک مرۆڤەکانی ئەم سەرزەمینەی لە قاڵب داوە، مرۆڤی لە پێش بینی کردنی داهاتوو خستۆتە دۆخی دەستەوەستان و بێ دەسەڵاتی و دڕدۆنگیەوە.
نکۆڵی لەوەناکرێ ترسێکی داپۆشراوو پەنگ خواردوو لە ناخی خەفەکراوی دانیشتوانی ناوچەکە بە وتارو قسەوباس و لێدوان و لێکدانەوەو سیمایانەوە دیارە…هەرچەندە زۆربەیان هەوڵی هێورکردنەوەی یەکترو شاردنەوە و پەردەپۆش کردنی ئەم ترسە ئەدەن، لێ ترس لە گەورەبوونی رەهەندەکانی جەنگ، نەبوونی، هەژاری، گرانی، برسێتی و لەهەمووشی ترسناکتر جەنگی ماڵوێرانکاری ئەتۆمی و بایۆلۆژی لێرەولەوێ جارناجارێک دەکەوێتە بەر باسوخواسەوەو مووچرکە بە جەستەی مرۆڤدا دەهێنێ.
جەنگێک گەر بە جدی روو بدات و رەهەندی جیاجیای لێبکەوێتەوە، ئەوەی ئاسەواری ژیانە بە ناوچەکەوە نایهێڵێ و ناوچەکە دەکا بە وێرانەیەک و کەلاوەیەکی وێران و داماڵدراو لە ئاوەدانیەوە.
دواجار هەر مرۆڤە لە رێگەی گوتاری تووند و ئاگرین و خواستێکی ناوەکی شەڕەنگێزی و مەیلێکی شاراوەی ڕقاوییەوە، بەگژئەوانیتردا دەچێتەوەو هەم دووبەرەکی و ڕق و قین و جەنگ و کاولکاری بەرهەم دێنێ، هەم ترسیش ئەکات بە هەڕەشەو مەترسی و موتەکە بۆ سەر کۆی کایەی ژیان و لەناوبردنی ئاشتی و پێکەوەهەلکردن و ژیانەوە.
ئا لێرەوە مێژوو بە رووقایمی بۆی هەیە خۆی دووبارە بکاتەوە. بەڵام ئەمجارە، لە دۆخێکی دەگمەن و کەشێکی ناجۆرو لە بەرگێکی نوێ و بە ئامادە بوونی رۆڵی بکەری تازەو کاراکتەری نوێوە هەنگاو بنێت بە ئاڕاستەی نووسینەوەی خۆی بە خوێنەوە.
ئەگەرێکی زۆرە دیسانەوە مەیلی خۆسەپاندن و هەژمونگەرایی لایەنە ئاشکراو شاراوەکانی جەنگ، هانی خۆش کردنی ئاگری جەنگەکە بدەن و هیوای کۆتاێی جەنگ و بەرقەرار کردنی ئاشتی بە یەکجاری لەناو بەرن .
تەپڵی شەڕو تۆڵە سەندنەوە فەزای گشتی و ژینگەی ژیانی تەنیوەتەوە. ژەنەراڵ و فەرماندەکانی جەنگ بە گوتارەئاگرینەکانی هەڵگیرسان و تۆڵەو تۆڵەکاریەوە پێشکەوتووترین ئامێرو چەک و تەقەمەنی و جبەخانە وێرانکاریەکانیان خستۆتە حاڵەتی ئامادەباشیەوە و دونیای مەجازی و ماس مێدیا شەڕەنگێزەکانیان بە بۆمبای وشەو موشەکی دوورهاوێژو بالیستی وێرانکارەوە پڕ کردووە.
رەنگە دیسان ئایدیۆلۆژیای سەربە ئەمو ئەو قوتابخانە ببن بە کەرەسەی جەنگێکی درێژخایەنی سووتێنەر و دواجار لە فۆرمی دەرهاوێشتەیەکی مەترسیدار، جەمسەربەندی هێزوهەژمون و زاڵبوونی بەرژەوەندیە ستراتیژیە هەمیشەییەکانی لێبکەوێتەوە.
رەنگە ئەمجارە دۆخێک بێتەوە پێشەوە تا ساڵانێک دەرهاوێشتە جەرگبڕو دڵتەزێن و کاریگەریە نەرێنیەکانی بە سیمای ناوچەو مرۆڤ و ئەم بەشەی دونیاوە بمێنێتەوەو دەیان ساڵ ژیان بۆ دواوە بباتەوە.