دەوڵەتۆکە فتکردن

غازی حەسەن
  2024-10-22     198

ئیسرائیل بەپارەشی بکڕیبایە ئەم گەمژەییەی حەماسی پێ نەدەکڕا. گوتیان نەتەنیاهۆ دەیەوێت لەسایەی جەنگ دژی حەماس و مەماس، پێگەی جەماوەری خۆی لە نێو ئیسرائیل بۆ هەڵبژاردن بەهێز بکاتەوە. لەکاتێکدا حەماس و  زۆربەی ڕاگەیاندنی عەرەبی و ئێرانی و کلکە ڕەپبووەکانی ئێران بەجۆرێک شاگەشکە بوون، گوتیان ئێرە کۆتایی ئیسرائیلە و حەماس توانی باڵادەستی و گەورەیی و دیوارە ئاسنینەکانی ئاسایش و هێزی بەرگری ئیسرائیل ببەزێنێت.

لەناکاو شتەکان پێچەوانە هەڵگەڕانەوە، بیستوچوار سەعاتی نەبرد، ئەوانەی گۆڤەندیان دابەستابوو، دەستیان بە شین و پاڕانەوە کرد و ساڵێکە دەپاڕێنەوە و کەس گوێی لە هاواریان نابێت. نەک هەر ئەوەش گای بنە لەڕێگەی پەیوەندی دیپلۆماسی دەیەوێت ئیسرائیل ڕازی بکات، ئەو کلک و ملکانە ئاساییە لەناو ببات، بەڵام هێرش نەکاتە سەر ئەو.

ئیسرائیل پێشتر لە بنکە و پێکهاتەکانی خواری خوارەوەی حزبوڵڵا و حەماسی دەدا، بە واتایەکی دیکە هەژارەکان ئەوانەی لەهیچ نەدەگەیشتن ڕاو دەکران، کەچی ئەمجارە پێچەوانە بۆتەوە، بەرپرس و یەکەمەکانی ئەم حزبانە فت دەکات، واتە ئەوانەی سەرەوەی سەرەوە و شەیتانەکان ڕاو دەکات. وای لێهاتووە، کەسیان ناوێرێت خۆی وەکو بەرپرسی حەماس و حزبوڵڵا پێناسە بکات، ئێستا هاوکێشەکە پێچەوانە بۆتە لە جیاتی تێکشکاندنی دیواری ئاسایش و هەواڵگری و بەرگری ئیسرائیل، ئیسرائیل لەنێو تاران و لەژێر زەمینە هەر قووڵەکان سەرکردە، تەنیا سەرکردە دیار و بڕیار بەدەست و تاوانبارەکان دەکوژێت.

سیناریۆی ئەمجارە چەند شتێکە:

یەکەم: نەهێشتن و کۆتایی پێهێنانی دەسەڵاتی حەماس و حزبوڵڵا لە غەزە و خوارووی لوبنان، واتە نەوەستان تا کۆتایی پێهێنانی ئەم دوو هێزە، کە پتر لە چارەگە سەدەیەکە هەڕەشە لە ئیسرائیل و ئاسایشی ناوچەکە دەکەن. بۆیە دانوستان و وەستاندنی جەنگ بێ ئەنجامی کۆتایی ئەنجام نادرێت.

دووەم: لێدان و تێکشکاندنی هێزی مقاوەمەی سەر بە ئێران لە سوریا و عێراق و لوبنان و یەمەن و فەلەستین.

سێیەم: گێڕانەوەی خوارووی لوبنان و غەزە بۆ ژێر کۆنترۆلی سوپا و دەسەڵات و حکوومەتی لوبنانی و فەلەستینی، واتە یەک لوبنان و یەک فەلەستین.

چوارەم: کۆتایی پێهێنانی حکوومەت لەنێو حکوومەت و دەوڵەتۆکە لەنێو دەوڵەت، ئەمەش ڕەنگە وەکو پرۆسیەکی خێرا، زۆر شوێنی دیکەش بگرێتەوە.

پێنجەم: لێدانی ئێران لە دەرەوە دەست پێ دەکات و لەنێوەخۆی ئێران کۆتایی پێ دێت.

شەشەم: ئیسرائیل دژی سوپای لوبنانی و هێزی سەربازی دەسەڵاتی نیشتمانی فەلەستینی نییە و هێرشیان ناکاتە سەر، ئەوانیش بێلایەنن لەم جەنگە.

بەو مانایەی سیناریۆکان ئەوە نیشان دەدەن، کە جەنگ بە ئاسانی کۆتایی پێ ناهێنرێت، بەتایبەتی بەشی هەرە زۆری ئەوروپا و ئەمەریکا بەکردەوە پاڵپشتی بژاردە و هێرشی ئیسرائیلن بۆ لێدان و تێکشکاندنی حزبوڵڵا و حەماس و ئەو سەرچاوانەی هەڕەشەن بۆ ئارامی لەناوچەکە. لەهەمان کاتدا ڕوسیا بەناڕاستەوخۆ دەیەوێت لە دژی ئەمەریکا و ئەوروپا جۆرێک لە سۆز بۆ هێزە لێدراوە تێکشکێنراوەکان و پەیداکردنەوەی پێگەی سیاسی لەناوچەکە نیشان بدات و دڵی ئێرانی تاکە هاوپەیمانی ڕازی بکات، بەڵام پێ ناچێت ئەم هەڵوێستە هیچ سوودێک بە هێزە تێکشێنراوەکان بگەیەنێت. تەنیا خودی ئێرانیش لەم ماوەیەدا پێداگر و داکۆکیکارێکی تووند و بەدەمار نییە بۆ داکۆکی لە حزبوڵڵا و حەماس، هەڵوێست دەنووێنێت بۆ ئەوەی لە هێرش و لێدانە کاریگەرەکانی ئیسرائیل خۆی بپارێزێت، کە لای ڕوونە ئیسرائیل دەتوانێت و توانای ئەوەی هەیە (نەوت و بنکە ئەتۆمییەکان و ناوەندە ستراتیژییەکانی کاول و وێران بکات).

سیناریۆی سەرەکی ئەوەیە ئیسرائیل سەرکەوتنەکانی ناکاتە قوربانی فشار و سیاسەتی  بەزەیی پێداهاتنەوە، تاکو ئاسایشی سنوورەکانی ئارام و پارێزراو نەبێت. هانی لوبنانییەکان دەدات خۆیان بیرۆکەی نەهێشتن و کۆتایی پێهنانی دەوڵەتۆکە لەنێو دەوڵەت جێبەجێ بکەن، ئەمە بۆ فەلەستینییەکانیش ڕاست و دروستە. یەکەمجارە دوای پتر لە چارەگە سەدەیەک لوبنانییەکان بە ئێران بڵێن (بەسە، لەجیاتی ئێمە بڕیار مەدە، دەوڵەتۆکە نابێت هەبێت!!).

ئەمە سەر بگرێت، کە سەرکەوتووە و ئیسرائیل دەرفەتی هەناسەدانی بۆ حزبوڵڵا و حەماس نەهێشتۆتە، دەبێت یەمەن و عێراقیش یان خۆیان گروپە چەکدارە لەیاسا دەرچووەکانی خۆیان هەڵبوەشێننەوە، یان دەبنە قوربانی ئەو پاشکۆبوون و خۆبەستنەوە و جێبەجێکاری سیاسەت و هەژموونی ئێرانی لە ناوچەکەدا. ئەمە یاسایەكی گشتییە هەموو دەوڵەتەکان لەگەڵ لایەنی سەرکەوتوون

وتاری زیاتر

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×