گۆڕان‌و شەش مانگ تەمەنی کابینەی نۆ
هۆشیار عەبدوڵا
2020-01-14 1021
((کێشەی زۆربەمان ئەوەیە کە حەزمان لە پیاهەڵدانە نەک رەخنە،جا ئەگەر پیاهەڵدانەکە ببێتە هۆی لەناوبردنمان و رەخنەکەش ببێتە هۆی رزگاریمان... نورمان فينسنت بيل))
هەردوجار،ساڵی(۲٠۱۳ و ۲٠۱۸)دژی ئەوەبوم بزوتنەوەی گۆڕان بەشداری لە حکومەتدا بکا،چونکە دەمزانی ئۆپۆزسێۆن بەبێ گۆڕان لاواز دەبێ وەک دەیبینین،جیا لەوە گۆڕان دەیتوانی ئۆپۆزسیۆن بێ و فشارێکی جدی بێت لەسەر دەسەڵات،بەڵام مەرج نیە لە حکومەتدا بتوانێ یا رێگەبدەرێ هیچ بگۆرێ،مەگەر خۆی!
لە ۲٠٠۹ ەوە خەڵک چاوی لەوەبوو گۆڕان فشار بێ لەسەر یەکێتی و پارتی،گۆڕان ئەو ئەرکەی لەنێوان ۲٠٠۹ بۆ ۲٠۱۳ باش ئەنجامدا بۆیە جارێکی تر خەلک ۲٤ کورسی و دەنگی زیاتریان پێدایەوە،بەڵام کاتێک ویستی بە تەنیشت ئەو دو هێزەوە بێت کە حزب نین(دۆڕان و بردنەوە)قبوڵ بکەن بەڵکو دەسەڵاتێکی سەپاون،پشتیوانی خەلكێکی زۆری لەدەستدا.
خەڵک دەیەوێ هێزێک هەبێت داکۆکی لێبکا،فشاربێ لەسەر ئەو هێزانەی کە سڵناکەنەوە لە خراپ بەکارهێنانی دەسەڵات،خەڵک دەیەوێ هێزێکی جیاواز هەبێت کاک نەوشیروانیش گۆڕانی بەو جیاوازیەوە دروستکرد،ئێستا جیاوازیەکانی گۆڕان و ئەوان بەرەونەمان دەچن،ئەوەش گەورەترین مەترسیە لە سەر بزوتنەوەی گۆڕان.
نەوشیروان مستەفا هێندە مەبەستی بو کە جیاوازبێ لە (ینک و پدک)وتاری (ئێمەوئەوان)ی بۆ تۆخکردنەوەی ئەو جیاوازیە فکریانە نوسی،لە ڕوی شکلیشەوە دژی زۆر مەراسیم و رێورەسم بو کە هێزەکانی تر دەیانکرد،دوای وەفاتی ئەو وەک ئەوەی دۆخەکە گەڕابێتەوە پێش ۲٠٠۹،جیاوازیەکان گۆڕان بۆ لەیەکچون.
وا شەش مانگ بەسەر بەشداریکردنی گۆڕان لەم کابینە نوێیەدا تێدەپەرێت،حەقی هەمو گۆڕانخوازێکە بپرسێت رای گۆڕان تا ئێرە لە رێکەوتنەکەیان،گۆڕانکاریەکان،چاکسازیەکان چیە؟گۆڕان لانیکەم دەبێ بە دەنگدەرەکانی بڵێ رازیە لەو حکومەتەی کە هێشتا بەشێکی پۆستەکانی پێنەدراوە یا لانیکەم رەخنەکانی ڕاشکاوانە دەخاتە بەردەم رایگشتی!
رێکەوتن لەگەڵ پارتی بۆ پێکهێنانی حکومەت و پاشەکشەی پارتی لە زۆر بەڵێن کە سەرەتا بە گۆڕانیان دابو بەرپرسیارێتی مێژویی وەفدی دانوستانکار گران دەکا چونکە بەشێک لە پاشەکشەی گۆڕان و لاوازبونی بۆ ئەو رێکەوتنە دەگەرێتەوە،کە ئەوان واژۆیانکردوە و ئاڵاهەڵگریبون.
هەمو لێدوان و قسەکانی ئەندامانی وەفدی دانوستانکاری گۆڕان(کە بەشێکیان پۆستیشیان وەرگرتوە)لە سەرەتای دانوستانەکاندا ماوە،بەتایبەت پەیوەست بەوەی گۆڕان شەش مانگی وەک دەرفەت بۆ ئەنجامدان یا سەرپێخستنی چاکسازی داناوە،وا شەش مانگەکە تێپەری،ئایا قسە و سەرنج و رونکردنەوەی ئەو بەرێزانە چیە؟!ئەم کابینەیە چی لەوانەی پێش خۆی جیایە بەتایبەت لەپەیوەست بە شەفافیەتی داهاتە نەوتی و نانەوتیەکان.
ئێمە ئەوسا وتمان دژی بەشدارین و پێمان هەڵەیەکی گەورەیە بەڵام رێزی بریاری بزوتنەوەکە دەگرین،ئێستا کاتیەتی ئەوانەی عەرابی ئەو رێکەوتنەبون بە ویژدان جواب بدەنەوە ئایا ئەو پۆستانەی ئێستا وەریانگرتوە ئەوانەن کە لە کۆبونەوەی جڤات یەکەمجار باسیانکرد؟یا زۆر جیاواز و کەمترن ؟! هەمو ئەو بەڵینانەی کە پارتی لە مەلەفی چاکسازی نەوت و داهاتی ناوخۆ و موچە و پێشمەرگە و پرسەکانی تر بە گۆڕانیداوە چیی لێ جێبەجێکراوە وەک خۆی؟!
لەو رێکەوتنەدا هەر لە سەرەتاوە،پارتی لە دەستەی وەبەرهینان و زیادکرنی جێگرێک بۆ سەرۆکی هەرێم و جۆری وەزارەتەکان و بەشێک لەو وەزارەتانەی وەکیلی وەزیر بۆ گۆڕان دەبێت پەشیمانبۆوە،هەموانیش ئەزانن کە بریار بو سەرۆکی حکومەت یەک یاریدەدەری هەبێت بۆ چاکسازی دەسەڵاتەکانی بە یاسا رێبکخرێ بەڵام سەرۆکی حکومەت بێ ئەوەی یاسا رێگەی پێبدا چەندین یاریدەدەری بۆخۆی دانا و حکومەتێکی لەناو حکومەتدا بۆخۆی دروستکرد و پشکەکەی گۆڕانیش بو بە ئاردی ناو دڕکە زی.
گۆڕان چارەی تری نیە جگە لەوەی بەروی دەرەوەیدا گوتارە رەخنەییەکەی زیندوبکاتەوە و ڕو لە خەڵک و پشت لە دەسەڵات بێ،ئەوەی کە لە حکومەت بەشدارە مانای ئەوە نیە خۆی بکاتە بەشێک لەو هەمو بەدکاری و گەندەلێی و پیسخۆرەیەی کە هەیە،بە روی ناوەوەدا دەرچون لە دۆخی ناشەرعیبونی دامەزراوەکانی بە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکان لەخوارەوە بۆ سەری سەرەوە ئێجگار پێویستە و چیتر نابێ دوابخرێ یا خۆدزینەوەی لێبکرێ!
ئەوانەی هێشتا شانیان لەژێر ئەمانەتی گۆڕان وەک هیوایەکی گرنگ نەهێناوەتەدەر و هێشتا لێی بێئومێد نەبون دەبێ بزانن ئەرکیان بێدەنگی نیە لە دۆخی ئێستای گۆڕان بەڵکو ئەرکیان هاوارکردنە بۆ بەهێزکردنەوەی ئەو بزوتنەوەیەی مۆمی ئومێدی سەردەمێکی گرنگی کۆمەلگەی ئێمەیە و ناکرێ هەر وا لێگەرێین خامۆشبێ.
لەم هاوارەدا دەبێ خەم گوتارە رەخنەییەکەی گۆڕان بێ،ساڵی ۲٠۱۳ کاتێک بە کۆمەلێک پلان و پیلان قەناعەت بە نەوشیروان مستەفا کرا بەشداری حکومەت بکا،هێشتا لە میدیا کارم دەکرد،بە رونی پێی گوتین کە لە هیچ حاڵەتێکدا دەستبەرداری رەخنە نابین و قسەی خۆمان دەکەین،هەتا لە ژیانیشدا بو وایکرد.
بێوەفاییە بەرامبەر متمانە و پشتیوانی ئەو هەمو خەڵکەی قوربانیدا لە پێناوی گۆڕاندا ئێستا بێزاری و تورەییان لە گۆڕان نادیدەبگیرێ،گۆڕان لە بزوتنەوەیەکی کۆمەلایەتی فراوانەوە بەرەو ئاراستەیەکی کۆنەپارێزی نەریتی دەروا،خەڵک نارازیە و لەوەشدا بە جیاوازی رێژەی بەرپرسیارێتی هەمومان بەرپرسیارین و دەبێ هەردو پرەنسیپی پاداشت و سزا لە گۆڕاندا جێکەوت بکرێ تا هەڵەکان دیاربن بزانرێ خەڵک لەچی نارازیە؟!
گۆڕان بەو جۆرەی ئێستا و بێ گۆڕانکاری ریشەیی و نوێبونەوە لە هەمو ئاستەکانیدا بەتایبەتی لە روی فکریەوە،ناتوانێ بەردەوامبێت.
هەڵبەتە حزب یا رێکخراوی سیاسیی،سروشتی مرۆڤی هەیە هەمیشە تەندروست و بەهێز نیە،گۆڕان لەسەردەمانێکدا هێزی رچەشکێن و جێگەی ئومێدی خەڵکی کوردستان بو،ئێستا بە زیاد لە هۆكاڕێک تەندروست و ساغ نیە،پسان و جێهیشتن و پشتێکردن هەرچەندی پاساوەکانی رەوا بن چارەسەر نیە و نەفەس درێژی زیاتری دەوێ بەتایبەت بۆ ئەوانەی بەهۆی گۆرانەوە دەرفەت و پۆست و پایەی حکومی و پەرلەمانیان وەرگرتوە،دەبێ لە هەمو ئەو باهۆزانە بەهێزتربن کە لەناوەوە و دەرەوە روەو گۆڕان دێت.
هەلبەتە لە نەخۆشکەوتنی نەوشیروان مستەفاوە دەیان پیلان و موئامەرە دژی گۆڕان لە زیاد لە ئاستێک لە لایەن زیاد لە گروپێکەوە دژی گۆڕان هەیە،بەڵام حزبێک لەناوخۆیدا بەهێز بێت و خۆی هەڵەی ستراتیژی نەکا بە دژایەتی دەرەکی بەهێز دەبێت نەک لاواز.
ئەرکی هەڵگرانی فکری گۆڕانکاری(رازی و نارازی،ئەوانەی دور و ئەوانەی نزیکن،ئەوانەی دەرپەرێندراون یا رەنجێنراون و هێشتا هیوایەکیان بە گۆڕان ماوە)ئەوەیە بزوتنەوەی گۆڕان بگەرێننەوە سەر دۆخەکەی جارانی،رەخنە و دەنگهەڵبڕینیش دەبێتە هەولێک بەو ئاراستەیەدا،چونکە وەک گوتراوە بێدەنگی مانای رازی بونە،رازیبونیش بە ترازانی زیاتری گۆڕان لەباربردنی دەرفەتێکە کە جارێکی تر ئاسان لە هەرێم سەرپێ ناکەوێتەوە.
دواقسە ئەوەیە پێویستە گۆڕان لەهەمو ئاستەکاندا سنگ فراوان بێت بۆ رەخنە،واز لەم بەشەیتانیکردنە بێنێت،کەسێک مادام تا ئەمڕۆ لە گۆڕاندایە فریشتەیە سبەی وازی لەگۆڕان هێنا بکرێتە شەیتان،ئەو حوکمە بۆ خەڵک ڵێگەرێن ئەوان دەزانن کێ وەفادارە و کێ بێوەفایە،دەبێ وەک نەوشیروان مستەفا جگە لە خواستنی ئومێدی ئەوەی خەونی گۆڕانکاری ون نەکەن هیچ قسەیەکتان دژیان نەبێت.
هەرکەس و حزب و لایەنێک رەخنەی قبوڵ نەبێت سەرناکەوێت،قسەیەکی جوبران خلیل جوبران هەیە دەڵێ:(رەخنە وەک خۆشەویستیە مەیبەخشە بە کەسێک کە شایستەی نیە)،عادەتەن کەسێک شتێک جێگەی بایەخی نەبێ رەخنەی لێناگرێ،بۆیە ئەوانەی رەخنە دەگرن یا دۆخی ئێستای حزبەکەیان قبوڵ نیە،دەبێ وا حساب بکرێ خۆشەویستی و بایەخیان دەبەخشنە گۆڕان،دەبێ جێگەی رێزبن،نەک ڕق و نەفرەت و تۆمەت.