بۆ یادی رۆژنامەگەریی کوردی
ئاسۆس هه‌ردی
2019-04-24 1284
رۆژی ٢٢ی نیسان، حکومەت، حیزب، دامودەزگاکان، کەناڵەکانی راگەیاندن... ئاهەنگی یادی دەرچوونی یەکەمین رۆژنامەی کوردییان گێڕا. لەسەر شاشەی تەلەفزیۆنەکان، بەرپرسەکان پێشبڕکێیان بوو بۆ "بەرزڕاگرتن!"ی ئەم یادە، ستایش‌و پیاهەڵدانی رۆژنامەگەریی کوردی‌و جەختکردنەوە لەسەر گرنگی ئازادیی رۆژنامەگەری لەکوردستاندا. کەناڵە حیزبی‌و سێبەرەکان پڕ بون لەراپۆرتی تایبەت بەچالاکییەکانی یادەکەو بەرنامەو گفتوگۆی پڕ لەدروشمی بریقەداری داکۆکیکردن لەئازادی رۆژنامەگەری.
ئەمە لەکاتێکدایە کە ئەمڕۆ رۆژنامەگەریی کوردی بەیەکێک لەسەختترین قۆناغەکانی خۆیدا تێدەپەڕیت. ئەو پەراوێزە بەرتەسکەی بۆ میدیای ئازاد لەکوردساندا هەبو، رۆژبەرۆژ بەرەو بچووکبوونەوەو لەناوچوون دەچێت. حیزب‌و سیاسەتمەدارەکان لە رێگەی تەرخانکردنی بوودجەی زەبەلاحەوە بۆ "میدیای سێبەر"، هەنگاو بەهەنگاو کایەی میدیایی کوردستان داگیردەکەن.
میدیای سێبەر دیاردەیەکی تازە نیە لە کوردستاندا، هەر لەدوای راپەڕینەوە‌و لەگەڵ توندوبوونەوەی ململانێێ نێوان حیزبەکان‌و دواتریش شەڕی ناوخۆدا، لێرەو لەوێ دەمانبینی چەند بڵاوکراوەیەک هەڵدەتۆقین کە ئەرکیان ئەوەبو پەلاماری رکەبەرەکان بدەن‌و هەواڵ‌و زانیاریی موخابەراتی‌و زۆربەی جار هەڵبەستراو لەسەریان بڵاوبکەنەوە. بەڵام بێگومان ئەوەی ئەمڕۆ هەیە، جیاوزییەکی دیاری لەگەڵ ئەوانەی نەوەدەکانی سەدەی رابردودا هەیە، هەم لەرووی قەبارەو تێچوونەوەو هەم لەڕووی تەکنیکی کارکردنەوە.
وەکو جاری تریش‌و لەشوێنی تریشدا باسم کردووە، پێم وایە کەناڵێ (جەزیرە)ی قەتەری‌و هاوشێوەکانی بوونە مۆدێلێک بۆ سیاسەتمەدارەکانی ئێمە، بەتایبەت پاش ئەوەی (جەزیرە) لەماوەیەکی پێوانەییدا توانی ئەو سەدان کەناڵە عەرەبییە رەسمی‌و مردووانەی وڵاتانی عەرەبی لە مەیدانەکە بکاتە دەرەوەو ببێتە پڕبینەرترین‌و کاریگەر ترین کەنال لە وڵاتە عەربییەکاندا. توانی وڵاتێکی بچووک‌و بێقەوارەی وەک قەتەر بکات بەگەمەکەرێکی گرنگ لەنێو وڵاتە عەرەبییەکان‌و ناوچەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستیشدا.
هەمووشمان دەزانین ئەو جزیرەیەی لەسەرەتادا (بەو جورئەت‌و کرانەوە بێوێنەیەی لەهیچ میدیایەکی عەرەبیدا نەماندیبوو) وەک کەناڵێکی ئازاو ئازادو جیاواز خۆی پێناساندین، ئێستا ئیتر وەک دەڵێن، دەستەکەی کەشفەو بە روونی دیارە لەرووی سراتیجەوە چ ئامانجێکی هەیەو خزمەتی چ ئایدیۆلۆجیاو بەرژەوەندییەک دەکات. جەزیرە بەرهەمی داهاتی زۆروزەبەندی پەترۆڵ‌و خەونی بەرزفڕینی میرو شێخە گەندەڵەکانی قەتەر بوو، بەڵام جیاوازی ئەمانەی دوایی لەگەڵ میرو سەرکردە گەندەڵەکانی تری ناوچەکەدا ئەوەیە، قەتەرییەکان گەلێک زوو لە گرنگی‌و کاریگەریی میدیا لەسەردەمی شۆڕشی زانیاری‌و تەکنۆلۆجیدا تێگەیشتن. دەستپێشخەر بوون لەداهێنانی میدیایەکدا کە پێشتر لەناوچەکەدا نموونەی نەبوو، میدیایەک کە بە ڕواڵەت ئازاد دەنوێنی‌و رووبەرێکی فراوان بە دەنگە جیاوازەکان دەدات، بەڵام لە ناوەرۆک‌و ستراتیجدا، لە وێنەو پەیامدا، بێ هیچ گومانێک ئاڕستەکراوەو لەخزمەتی ئایدیۆلۆجیاو سیاسەتێکی دیاریکراودایە. رووداوەکانی "بەهاری عەرەبی!"و قەیرانی نێوان سعوودییەو قەتەر، باشترین دەرخەری ئەو راستییە بوون.
ئەو دیاردەیەی ئەمڕۆ لە کوردستاندا بە "میدیای سێبەر" ناسراوەو خەریکە بەتەواوی فەزای راگەیاندنی کوردی داگیر دەکات، هیچ نیە جگە لە کۆپیکردنەوەی ئەزموونی جەزیرەو هاوشێوەکانی. جێگەی سەرنجە کە تەنانەت سەرچاوەکانیشیان هەمان سەرچاوەن: داهاتی زۆروزەبەندی پەترۆڵ‌و سەرکردەی گەندەڵ! بێهوودە نیە کە لە لوتکەی قەیرانی دارایی‌و بێمووچەیی خەڵکی کوردستاندا، "ئەو کەناڵانە نە بایان دی‌و نە باران!"، بگرە لەو دۆخە سەختەشدا ژمارەیان زیادی دەکردو چاوەڕێ دەکرێ زیاتریش بکەن.
بەڵام با بێویژدان نەبین بەرامبەر بە جزیرەو ئاماژە بە جیاوازییەکی گرنگ لەنێوان ئەو کەناڵەو میدیای سێبەری کوردیدا بکەین. ئەگەر کەشفبوونی دەستەکەی جزیرە چەند ساڵێکی پێچووبێت، ئەوا میدیا سێبەرەکانی لای خۆمان هەر زوو، لە هەموو تەنگژەیەکی سیاسیی هەرێمی کوردستاندا، جار لەدوای جار دیوی راسەقینەی خۆیان بۆ ئاشکرا کردووین. ئاخر وەکو دەڵێن (تەقلید) قەت وەکو (ئەسڵ) دەرناچێ‌و وەکو ئەوی پێ ناکرێ.
بەکورتی، دەسەڵاتدارەکان بە زەبری هێزو گوشارو تۆمەت‌و هەڵمەتی راگەیاندنی کەناڵە زۆرو بۆرەکانیان نەیانتوانی میدیای ئازاد لەناوبەرن. ئێستا دەیانەوێ بە زەبری پارەی بێ حسابیان فەزای میدیایی کوردستان کۆنترۆڵ بکەن. ئەمەش شەڕێکی نابەرامبەرە: گیرفانی بەتاڵ، بەرامبەر بانکی "سیاسییە بازرگانەکان‌و بازرگانە سیاسییەکان"!
لەگەڵ ئەوەشدا دڵنیام لەوەی ئەگەرچی ئەمە قۆناغێکی سەخت‌و تاریکە بۆ ئازادی رۆژنامەگەری لەکوردستاندا، بەڵام ئەمیش هەر تێدەپەڕێ. جارێ با ئەوەمان لەبیربێ کە کوردستان قەتەر نیەو هیچ ئەزموونێکی (کۆپی- پەیست)یش سەرکەوتوو نابێت. جگە لەوەش دەبینین خودی ئەسڵەکەیش، واتە کەناڵی جزیرە، چیدی ئەو کەناڵە کاریگەرە نیەو ئەو رۆڵەی نەماوە کە لەسەرەتادا هەیبوو. لەبەر هیچ نا، لەبەر ئەوەی هیچ کەس‌و دەزگایەک ناتوانێ تاسەر، خەڵکی بخەڵەتێنی. لەهەموو ئەوانەش گرنگتر، ئێمە میللەتێکین دەیان ساڵە لەپێناوی ئازادیدا قوربانی دەدەین، دوژمنە زەبەلاح‌و خوێنڕێژەکان نەیانتوانی چۆکمان پێ دابدەن، بۆیە ئەگەر رۆژگاری تاریکیشمان بەسەردا بێت، بێگومان تەسلیم نابین‌و بەردەوام دەبین. داهاتووش هەر بۆ ئازادی‌و ئازادیخوازانە.
ئەم نووسینە لە ژمارەی ئەمڕۆی رۆژنامەی هاوڵاتیدا بڵاو کراوەتەوە.