ڕۆژنامه نووسێکی کوردی سویدی
16 ی ئازاری 1988 ڕۆژێک بوو کە بۆ هەتاهەتایە لە یادەوەری گەلی کورد هەڵکۆڵرا. ڕژێمی عێراق بە سەرکردایەتی سەدام حوسێن لە هێرشێکی دڕندانە و نامرۆڤانەدا فەرمانی کیمیابارانکردنی شاری هەڵەبجەی دا هەزاران کوردی بێتاوان لە پیاو و ژن و منداڵ بوونە قوربانی یەکێک لە ترسناکترین کۆمەڵکوژییەکانی سەردەمی مۆدێرن. گازەکە بەناو شەقامەکاندا بڵاوبووەوە و ماڵەکانی پڕ کرد، کە خێزانەکان لە دوایین هەناسەکانیاندا یەکتریان لە باوەش گرت.
جینۆسایدێک کە جیهان بێدەنگ کرد
کۆمه ڵکوژییه که ی هه ڵه بجه به شێک بوو له هه ڵمه تی ئه نفال که ڕژێمی سه دام حوسێن به شێوه یه کی سیستماتیک هه وڵی له ناوبردنی گه لی کورد دا هەرچەندە زیاتر لە 5000 کەس گیانیان لەدەستدا و زیاتر لە 10000 کەسیش بریندار بوون، بەڵام کارەساتەکە بە بێدەنگی جیهانی دەرەوە ڕووبەڕوو بووەوە. هێزە نێودەوڵەتییەکان کە بە پێچەوانەوە باس لە مافەکانی مرۆڤ و دادپەروەری دەکەن، چاویان بڕاند. دەیان ساڵی خایاند تا هەڵەبجە وەک جینۆساید ناسێنرا و ئەمڕۆش تاوانباران دادپەروەری تەواویان بەدەست نەگەیشتووە.
ئەمڕۆ 37 ساڵ بەسەر یەکێک لە ترسناکترین ڕووداوەکانی مێژووی هاوچەرخماندا تێدەپەڕێت کە هێرشی گازی سەر هەڵەبجە بوو کە تیایدا زیاتر لە 5000 کوردی بێتاوان لەلایەن ڕژێمی دڕندەی سەدام حوسێن کوژران. لە 16 ی ئازاری 1988 هەڵەبجە بوو بە سیمبولی ستەم و ستەمی دەوڵەت. ئەوەی لە هەڵەبجە ڕوویدا تەنها هێرش نەبوو. کوشتنێکی سیستماتیک بوو. پیاوان و ژنان و منداڵان، گیانی بێتاوان کە تەنها دەیانویست بە ئاشتی بژین، لەلایەن ڕژێمێکەوە کوژران کە ڕەگەزەکەیان بە هەڕەشە دەزانی. ئەوان بە ئازار مردن، هەوڵی هەناسەدانیان دەدا، لە کاتێکدا سییەکانیان بەهۆی ماددەی کیمیایی ژەهراوی سووتابوون. ئەمە یەکێک بوو لە دڕندەترین و قێزەونترین کرداری خراپەی مرۆڤ کە جیهان بەخۆیەوە بینیبێت.
نابێت قوربانیان لەبیر بکەین
ئه وانه ی له هه ڵه بجه گیانیان له ده ستدا سه ربازی شه ڕ نه بوون ئەوان دایک بوون کە هەوڵیان دەدا منداڵەکانیان بپارێزن، باوکان هەوڵ دەدەن خێزانەکانیان ڕزگار بکەن، منداڵان کە هەرگیز دەرفەتی گەورەبوونیان نەبوو. ئەوان لە جەنگدا نەمردوون، بەڵکو بە شێوەیەکی دڕندانە لەلایەن رژێمێکەوە کوژران کە بوونیان بە هەڕەشە دەزانی.
یادکردنەوەی هەڵەبجە تەنیا ئەرکی سەرشانی گەلی کورد نییە، بەڵکو ئەرکی سەرشانی هەموو مرۆڤایەتییە ئێمە دەبێت ڕێز لە گیانی بێتاوان بگرین و هەرگیز ڕێگە نەدەین مێژوو دووبارە ببێتەوە.
نابێت قوربانیدانیان بەفیڕۆ بچێت
ئەمڕۆ، هەڵەبجە وەک سیمبولی بەرخۆدان و هێز و مانەوە وەستاوە. سەرەڕای ئازار و زەرەرمەندی گەلی کورد ڕاپەڕیوە و خەباتیان کردووە و سەلماندیان کە هەرگیز بێدەنگ نابن ئێمە ڕێز لەو کەسانە دەگرین کە بەهۆی شەڕکردن لە پێناو دادپەروەری، داوا لە جیهان دەکەن دان بەوەدا بنێت کە ڕوویداوە، هەروەها بە درێژەدان بە خەونیان بۆ ئازادی و ئاشتی.
هه ڵه بجه نابێت هه رگیز له بیر بچێت ئێمە دەبێت ڕێز لەو کەسانە بگرین کە کەوتوون، ئازارەکانیان لەبیر بکەینەوە، بەڵێن دەدەین کە هەرگیز ڕێگە نەدەین خراپە سەربکەوێتەوە.
Ji bo Halabjayê, em nabin birin!
(بۆ هەڵەبجە، هەرگیز لەبیرمان ناچێت!)