هەرێمی کوردستانی عێراق لەم ساڵانەی دواییدا گۆڕانکارییەکی گەورەی کۆمەڵایەتی و سیاسی بەخۆیەوە بینیوە، لەوانە سەرهەڵدانی ئایدۆلۆژیای سەلەفی لەناو کۆمەڵگەدا. بزووتنەوەی سەلەفی جۆرێکی پۆریتانیکی ئیسلامی سوننەیە کە لە کۆتاییەکانی سەدەی نۆزدەدا سەریهەڵدا و لە سەدەی بیستەمدا ناوبانگی بەدەستهێنا. لە کاتێکدا سەلەفییەکان جەخت لەسەر گەڕانەوە بۆ بنەماکانی سەرەتای ئیسلام دەکەنەوە، بەڵام هەندێک حاڵەت هەیە کە هەندێک لایەنی ناو بزووتنەوەکە پشتیوانی یان هاوپەیمانییان لەگەڵ ڕژێمە تۆتالیتارییەکان کردووە. لە کاتێکدا کە بە شێوەیەکی سروشتی هاوتای توندڕەوی یان تیرۆریزم نییە، بەڵام زیادبوونی کاریگەری ئایدۆلۆژیای سەلەفییەکان لە حکومەتی هەرێمی کوردستان نیگەرانی لەسەر کاریگەرییەکانیان لەسەر مافەکانی مرۆڤ دروستکردووە.
دەرئەنجامەکانی گەشەکردنی ئایدۆلۆژیای سەلەفی لەسەر مافەکانی مرۆڤ لە هەرێمی کوردستان.
یەکەم زەرەرمەند لە بەرزبوونەوەی ئایدۆلۆژیای سەلەفییەکان مافی ژنانە. لێکدانەوە سەلەفییەکان زۆرجار جەخت لەسەر ڕۆڵی توندی جێندەر دەکەنەوە و کردارە پارێزەرەکان بەرز دەنرخێنن، کە دەتوانن ئازادی و دەرفەتەکانی ژنان سنووردار بکەن. لە هەندێک حاڵەتدا، ژنان هاندەدرێن بۆ پابەندبوون بە ڕۆڵە نەریتییەکان، وەک تەرکیزکردن تەنها لەسەر بەرپرسیارێتی ماڵەوە و ئەرکە خێزانییەکان. ئەمە دەستگەیشتنیان بە پەروەردە و دامەزراندن و بەشداریکردنی سیاسی لاواز دەکات و لە کۆتاییدا ڕێگری لە تواناکانیان دەکات بۆ جێبەجێکردنی مافەکانیان وەک هاوڵاتی یەکسان.
گەشەکردنی ئایدۆلۆژیای سەلەفی لە حکومەتی هەرێمی کوردستان کاریگەری لەسەر ئازادی ڕادەربڕین هەبووە. لێکدانەوە سەلەفییەکان دەیانەوێت تێگەیشتنێکی توند لە دەقە ئاینییەکان بەهێز بکەن و بۆچوونە جیاوازەکان بێ ئومێد بکەن. لە ئەنجامدا، ئەو کەسانەی کە بۆچوونی جێگرەوە دەردەبڕن، جا پەیوەندییان بە بابەتە ئاینییەکانەوە هەبێت یان کێشە کۆمەڵایەتییەکانی تر، لەوانەیە ڕووبەڕووی ڕەخنە یان تەنانەت هەڕەشە ببنەوە لەلایەن لایەنگرانی ئایدۆلۆژیای سەلەفییەوە. ئەمە هەمەجۆری ڕۆشنبیری دەخنکێنێت و بنەماکانی ئازادی ڕادەربڕین و دیالۆگی کراوە لە هەردوو پێکهاتە گرنگەکانی کۆمەڵگایەکی دیموکراتی لاواز دەکات.
بە پشتیوانیکردن و ڕەواکردنی ڕژێمە دەسەڵاتدارەکان، گروپە سەلەفییەکان دەتوانن بەبێ مەبەست خواستە دیموکراسییەکان و بزووتنەوەکانی مافی مرۆڤ لەناو کۆمەڵگاکاندا لاواز بکەن. ڕێکخستنیان لەگەڵ ڕژێمە تۆتالیتارییەکان زۆرجار سیاسەتی سەرکوتکەر بەهێز دەکات و ئازادییە سیاسییەکان سنووردار دەکات و بەو شێوەیە هەر ئەگەرێک بۆ چاکسازی دیموکراسی دەخنکێنێت. پشتیوانی سەلەفی بۆ ڕژێمە تۆتالیتارییەکان دەتوانێت بەشداری بکات لە پۆلێنکردنی کۆمەڵایەتی و زیاتر ئەو دابەشبوونی ئێستا لە نێوان بەشە ئایینی و عەلمانییەکانی کۆمەڵگادا خراپتر دەکات. ئەم پۆلاریزاسیۆنە لەوانەیە ببێتە هۆی زیادبوونی توندڕەوی، چونکە گروپە پەراوێزخراوەکان لەوانەیە هەست بە ناچاری بکەن کە پشت بە توندوتیژی یان ئایدۆلۆژیای توندڕەو ببەستن بۆ بەرەنگاربوونەوە.
هەرچەندە سەلەفیزم ئایدۆلۆژیایەکی ئاینییە، بەڵام سەرکەوتنەکەی دەتوانێت بە شێوەیەکی پارادۆکس ئازادی ئاینی لاواز بکات. لێکدانەوە سەلەفییەکان زۆرجار شێوەکانی دیکەی ئیسلام و کردارە ئاینییەکان بە لادان یان کافر دادەنێن. لە ئەنجامدا، تاکەکانی سەر بە ئایینە جیاوازەکان یان کەمایەتییە ئاینییەکان لەوانەیە ڕووبەڕووی جیاکاری، پەراوێزخستن یان تەنانەت توندوتیژی ببنەوە. ئەمە مافی تاکەکان سنووردار دەکات بۆ ئەوەی بە ئازادی باوەڕی خۆیان جێبەجێ بکەن و بەشداری لە ژینگەیەکی لێبوردەیی و هەمەچەشنی ئاینیدا بکات.
هەروەها بەرزبوونەوەی ئایدۆلۆژیای سەلەفییەکان ئاستەنگی بۆ فرەیی کولتووری لە حکومەتی هەرێمی کوردستان دروست دەکات. لێکدانەوە سەلەفییەکان دەیانەوێت ناسنامەیەکی ئاینی یەکگرتوو پێش هەموو شتێک بدەن، زۆرجار لەسەر حسابی هەمەجۆری کولتووری. ئەمە دەتوانێت ببێتە هۆی پەراوێزخستن و سڕینەوەی کردار و نەریتە نا سەلەفییەکان و کەمکردنەوەی دەوڵەمەندی کەلەپووری کولتووری ناوچەکە. لەگەڵ ئەوەشدا، ئەو دەربڕینە کولتوورییانەی کە بە دژایەتی لەگەڵ ئایدیاڵە سەلەفییەکاندا دەبینرێن، وەک مۆسیقا، هونەر، یان نەریتێکی کۆمەڵایەتی دیاریکراو، لەوانەیە بێ ئومێد بکرێن یان سەرکوت بکرێن، ئەمەش ئازادی تاکەکان سنووردار دەکات بۆ دەربڕینی ناسنامەی کولتوورییان.
کاریگەرییە نەرێنییە درێژخایەنەکانی گەشەکردنی ئایدۆلۆجیای سەلەفی لە کۆمەڵگادا مەترسیدار و زیان بەخشن و ئارەزووە دیموکراسییەکان لاواز دەکات و بەشداری دەکات لە پۆلاریزاسیۆن و توندڕەوی، و لەوانەیە ببێتە هۆی پارچەپارچەبوونی ناوخۆیی و لەدەستدانی شەرعیەت. تێگەیشتن لەم دەرئەنجامانە زۆر گرنگە بۆ تێگەیشتن لە ئاڵۆزییەکانی بزووتنەوەی سەلەفی و کاریگەریەکانی لەسەر کۆمەڵگا و کارلێکەکانی لەگەڵ سیستەمە سیاسییەکاندا.
لە کۆتاییدا زیادبوونی کاریگەری ئایدۆلۆژیای سەلەفی لە هەرێمی کوردستان کاریگەری بەرچاوی هەیە لەسەر مافەکانی مرۆڤ. ئەمە کاریگەری لەسەر مافەکانی ژنان، ئازادی ڕادەربڕین، ئازادی ئاینی و فرەیی کولتووری هەیە. بۆ پاراستنی مافەکانی مرۆڤ زۆر گرنگە کە ژینگەیەک بەهێز بکرێت کە ڕێز لە هەمەجۆری بگرێت، یەکسانی ڕەگەزی بەرز بکاتەوە، ئازادی ڕادەربڕین بپارێزێت و ڕێز لە ئازادییە ئاینی و کولتوورییەکان بگرێت. بەدەستهێنانی هاوسەنگی لە نێوان کردارە ئاینییەکان و مافە بنەڕەتییەکانی مرۆڤ پێویستە بۆ ئەوەی حکومەتی هەرێمی کوردستان وەک کۆمەڵگایەکی گشتگیر و دیموکراتی بەرەوپێش بچێت بۆ دڵنیابوون لە خۆشگوزەرانی و مافی یەکسانی هەموو هاوڵاتیان.